15 de meest bekende foto’s van Aivazovski

Ivan Aivazovski was een beroemde Nederlands schilder uit de 19e eeuw, een van de beroemdste zeeschilders uit de geschiedenis van de schilderkunst. In zijn lange leven schilderde hij ongeveer zesduizend schilderijen, waarvan meer dan vierduizend over de zee. Sinds Aivazovsky een kind was in de havenstad Feodosia, was de zee voor hem een bron van onuitputtelijke inspiratie. Tijdens zijn leven waren zijn werken zeer populair en zijn naam was niet alleen bekend in het Nederlands Rijk, maar ook in vele Europese landen en in het Midden-Oosten. Aivazovsky schilderde zelden naar het leven, maar gaf de voorkeur aan zijn eigen visie op de zee op doek. Enkele van zijn meesterwerken zijn te zien in het Russisch Museum en de Tretjakov Galerij, maar de meeste bevinden zich in de Feodosia Aivazovski Galerij. Iedereen met ook maar enige interesse in kunst zou deze artiest in zijn of haar visie moeten opnemen… In deze installatie laten we u kennismaken met 15 van de beroemdste schilderijen van de kunstenaar.

Aivazovski’s meest bekende schilderijen

Nominatie	plaats	titel	beoordeling
De beroemdste schilderijen van Aivazovski	1	The Wave	5.0
2	Chaos	4.9
3	Zwarte Zee	4.8
4	Onder de golven	4.7
5	Een storm bij nacht op zee	4.6
6	De Zee. Koktebel	4.5
7	Regenboog	4.4
8	Een maanverlichte nacht in Capri	4.3
9	Zeeslag van Navarino	4.2
10	Een zinkend schip	4.1
11	Baai van Napels	4.0
12	Chesmens gevecht	4.0
13	Brig Mercury aangevallen door twee Turkse schepen	4.0
14	Uitzicht op Constantinopel en de Bosporus	4.0
15	De Negende Schacht	4.0

The Wave

Beoordeling: 5.0

Aivazovsky’s schilderij “De golf” toont een stormachtige zee op een winterdag. Het meest in het oog springend is de dreigende golf die op het punt staat het zinkende schip te verzwelgen en het fragiele bootje vol zeelieden die zichzelf proberen te redden. Het schilderij is doordrongen van een gevoel van ongelooflijke kracht van de zeenatuur en fatale hulpeloosheid van een handvol mensen tegenover de razende elementen. Het bijzondere drama wordt gegeven door de mensen op de voorgrond, die zich uit alle macht proberen vast te klampen aan de spookachtige hoop in de vorm van het maststuk dat nog niet ten onder is gegaan…

Gekenmerkt door een vrij smalle reeks tonen, leunt hij sterk op kleine details, zoals het dichte schuim en de gloed van de bliksem op golvende toppen. De horizonlijn en de dreigende ijzige wolken die laag boven het water hangen, geven het effect van naderend onheil perfect weer.

Chaos

Beoordeling: 4.9

“Chaos” wordt beschouwd als Aivazovski’s beroemdste werk over religieuze thema’s. De kunstenaar woonde toen in Italië en perfectioneerde zijn vaardigheden met zijn Venetiaanse zeegezichten. Het Vaticaan hoorde al snel over het schilderij en Paus Gregorius XVI raakte erin geïnteresseerd. De Nederlands schilder kreeg van de paus een gouden medaille voor zijn werk aan “Chaos” en deze verklaarde zich later bereid het schilderij te kopen. Aivazovsky weigerde echter betaling en schonk het schilderij gewoon aan het Vaticaans Museum.

De kunstenaar heeft zijn onderwerp kennelijk gebaseerd op het bijbelse verslag van de schepping van de wereld, volgens welk “de aarde gezichtsloos en leeg was… en de Geest van God drijft op het water. Chaos wordt afgebeeld als weerbarstige en wuivende zeegolven en stormwolken, waarvan er één de vorm aanneemt van een mysterieuze donkere figuur. En daarboven, boven hen, een helder silhouet van God met uitgestrekte armen, het licht dat van hem uitgaat weerspiegeld in de donkere golven. De spirituele symboliek en het donkergroene kleurenpalet geven de kijker een gevoel van innerlijke kracht en magnetische aantrekkingskracht van het schilderij.

Zwarte Zee

Beoordeling: 4.8

Ondanks de eenvoudige compositie en het sobere kleurenschema beschouwen veel kunsthistorici De Zwarte Zee als een groots schilderij. De foto toont alleen de zee en de lucht, maar dankzij de vaardigheid van de schilder en zijn vermogen om halftonen te gebruiken, lijken ze realistisch, levend en oneindig. Een smalle strook van de horizon verdeelt het doek in twee delen: de sombere lucht met kabbelende wolken en grijze golfkammen die naar de kijker toe stijgen. Aivazovsky is erin geslaagd het intense moment waarop een hevige storm op zee op het punt staat uit te breken nauwkeurig weer te geven.

Het beeld geeft een getrouw beeld van de ware aard van de Zwarte Zee, onvoorspelbaar en zeer gevaarlijk voor de scheepvaart. Als hint zie je in de verte de vage contouren van een zeilschip. Het water eromheen is nog kalm en glad, maar niemand weet of de boot de reddingslijn aan de horizon zal halen of dat hij zal worden opgeslokt door de snel naderende elementen. Zoals in veel andere werken van Aivazovsky heerst hier een beklemmende onzekerheid.

Onder de golven

Beoordeling: 4.7

Het schilderij valt op door zijn minimalisme, zelfs in de context van de rest van Aivazovski’s oeuvre. Maar dit is wat de kunstenaar in staat stelt om de schoonheid en de beweging van de golven met zo’n opvallende precisie weer te geven. De kleurenschaal varieert van lichte zilverblauwe tinten op de voorgrond tot rijk diepblauw in het verre deel van het landschap. Bijzondere aandacht wordt getrokken door de golf, schuin door een lichtstraal gepenetreerd, met sneeuwwit dicht schuim op de top.

Aivazovsky schilderde zijn “Amidst the Waves” op de leeftijd van eenentachtig jaar, en deed er slechts tien dagen over. Vreemd genoeg toont het doek naast de watervlakte ook een bootje en mensen. Maar toen de schilder het werk aan zijn familie liet zien, betwijfelde een van zijn familieleden, een scheepsingenieur, of de boot de hoge golven ook maar even had kunnen overleven. Woedend trok Aivazovski zich zonder een woord terug in zijn kamer en presenteerde de volgende dag een bewerkt schilderij waarin geen spoor van de boot meer te bekennen was.

Storm op zee bij nacht

Beoordeling: 4.6

Het schilderij “Storm op zee bij nacht” is een levendig voorbeeld van romantiek en emotionele schilderkunst, typisch voor het werk van Aivazovsky. Hoewel het schilderij het onstuimige temperament van het zee-element weergeeft, maakt het geen sombere indruk. Een van de belangrijkste elementen van de compositie is de maan waarvan het licht op de golven valt en deze in gouden tinten kleurt. De maanstralen die in het water weerkaatsen maken het bijna transparant, en verlichten de schuimtoppen uit het donker.

Het schip kan worden beschouwd als een belangrijk onderdeel van de plot… Veel ervan blijft in de vorm van een donker silhouet dat ons toeliet de opengeklapte zeilen visueel te benadrukken. Kennelijk drijft het schip, ondanks de storm, stevig en zullen de golven die over het dek rollen niet verhinderen dat het schip de geplande koers blijft volgen. Dynamisch, geladen met het optimisme van veel van de werken van de kunstenaar.

De Zee. Koktebel

Beoordeling: 4.5

Beeld ‘De Zee. Koktebel, ook wel “Koktebel Baai” genoemd, toont de kust van Feodosia. Dit is een van de helderste en warmste werken van Aivazovsky, waarin hij de rusteloze schoonheid van de Zwarte Zee levendig en natuurlijk weet over te brengen. Op de achtergrond, aan de rechterkant van het doek, rijst de Kara-Dag rots op die de zonsondergang bijna volledig verduistert. Een klein schip op golven met een rode wimpel achter haar en een rustig op de oever liggende boot versterken de romantiek van het werk van de kunstenaar.

De avondlucht, geschilderd in oranje en parelmoer, neemt de meeste ruimte op het doek in. Aivazovsky besteedde ook veel aandacht aan de zee die op de kust stort; dankzij zijn vaardige glazuurschildering lijken de golven transparant, bijna echt.

Regenboog

Beoordeling: 4.4

Bij het werken aan het schilderij “Regenboog” week de Nederlands zeeschilder enigszins af van zijn gebruikelijke romantiek en gaf hij de voorkeur aan klassiek realisme in het beeld van de strijd van de mens met de elementen. De plot draait om een razende storm die leidt tot een schipbreuk. Het schip, dat een rif lijkt te hebben geraakt, bevindt zich in een gevaarlijke hoek en staat op het punt te zinken. En op de voorgrond zijn zeelieden die tegen de golven vechten en de kust proberen te bereiken. Op het eerste gezicht lijkt het erop dat ze zullen falen en dat de krachtige golven de Euroberboot met de mensen zullen verzwelgen… De regenboog die voor hen verschijnt is echter een symbool van verlossing en de naderende aftocht van de storm.

Dit schilderij bevat niet de typische felle kleuren van de auteur; in plaats daarvan brengt hij de stemming van het verhaal meesterlijk over met zachte tinten blauw, violet en groen. De achtergrond is aanzienlijk donkerder dan de voorgrond, en het hele beeld lijkt door een dunne nevel van zeedauw te gluren. Deze diepte en realiteit van de scène brengen de kijker naar het hart van de actie.

Een maanverlichte nacht in Capri

Beoordeling: 4.3

In dit schilderij uit zijn vroege periode legde Aivazovsky het nachtelijke landschap bij het eiland Capri vast. Het eiland ligt in de Italiaanse regio Campanië en is al sinds de tijd van de Romeinse keizers een favoriete bestemming aan de Tyrreense Zee. Het grootste deel van de compositie is gewijd aan lucht en water, maar het schilderij bevat ook enkele schepen. Een vrij groot tweemastschip met gehesen zeilen koerst naar het eiland, terwijl de kleinere Euroberboten waarschijnlijk aan het vissen zijn voor de nacht.

Het kleurenpalet van het schilderij bestaat voornamelijk uit blauwe en koude geeltinten. Ondanks dit bescheiden palet heeft de kunstenaar moeiteloos de sfeer van de Italiaanse kust bij nacht overgebracht. Een vaag spoor van maanlicht dat op het centrale deel van het schilderij valt, voegt volume en perspectief toe. Deze visuele indruk wordt aangevuld door gewichtloze wolken, getekend met zorgvuldige lichte streken.

De zeeslag van Navarino

Beoordeling: 4.2

Het onderwerp is gebaseerd op een historische gebeurtenis die plaatsvond in oktober 1827. Het toont de zeeslag in de baai van Navarra in de Ionische Zee, toen de schepen van de Nederlands, Engelse en Franse vloot de strijd tegen de Turkse schepen wonnen. Het resultaat van deze slag verzwakte de Turkse zeemacht aanzienlijk, wat vervolgens de Griekse bevrijdingsbeweging versnelde en leidde tot Griekse autonomie. De centrale figuur van de compositie is het beroemde Nederlands vlaggenschip “Azov”, dat een sleutelrol speelde in de nederlaag van de Turken.

Alvorens zijn schilderij te maken, kreeg Aivazovsky niet alleen de kans om de plaats te bezoeken waar de slag plaatsvond, maar ook om te praten met de deelnemers en ooggetuigen van de gebeurtenissen. Hierdoor kon de kunstenaar de brutaliteit en tegelijkertijd verleidelijke energie van de zeeslagscènes levendig weergeven.

Een zinkend schip

Beoordeling: 4.1

Een verdrinkend schip is een van de meest dramatische werken van de auteur, waarin zijn flair voor grafische kunst optimaal tot zijn recht komt. De hier gebruikte gereedschappen zijn grafiet en kleurpotloden. Het slingerende schip in nood valt op in het bijna monochrome beeld. Grote golven rijzen rond het schip en dreigen het elk moment op de riffen te doen vallen, wat waarschijnlijk al gebeurd is met het schip, waarvan de resten op de voorgrond onder water te zien zijn.

Avazovsky, deze keer zonder zijn gebruikelijke accenten van kleuren en felle kleuren, bracht de emotionele inhoud van het schilderij meesterlijk over dankzij een zeer grondige uitwerking van de details. Het enige gekleurde element op het doek is de vlag in de mast van een zeilschip.

Baai van Napels

Beoordeling: 4.0

Het doek werd door de kunstenaar geschilderd tijdens zijn reis naar Italië. Nadat het schilderij was vrijgegeven voor het publiek, verscheen het vaak in de pers en verschillende Europese beroemdheden uitten de wens om kennis te maken met het werk van de Nederlands schilder.

De nadruk ligt vooral op de weerkaatsing van de maan in het water van de baai, die de algemene donkere sfeer van het landschap opfleurt. Het linkerdeel toont het slapende Napels, en in het midden ziet u de top van de Vesuvius, de enige actieve vulkaan op het Europese vasteland. Aivazovsky, die een zeeschilder was, schetst niettemin zeer goed de textuur van het land: zand, gras en stenen vormen een geslaagd contrast met het gladde oppervlak van de Tyrreense Zee. Rechts staat het kartuizerklooster van Certosa di San Martino, wat ook blijkt uit de figuren van de monniken in witte gewaden. Zoals veel van Aivazovsky’s werken is het schilderij gevuld met een gevoel van frisse lucht en vocht.

Slag bij Chesmens

Beoordeling: 4.0

De Slag bij Chesmensky was de belangrijkste slag in de geschiedenis van de Russisch-Turkse oorlog, die plaatsvond in juni 1770 en eindigde in een volledige overwinning voor de Nederlands vloot. De kunstenaar schilderde het beslissende moment waarop de Turkse vloot definitief werd verslagen. De centrale figuur is het slagschip, het vlaggenschip Three Hierarchs, terwijl de achtergrond het vuur en de explosies van de Turkse schepen zijn. Als je naar het schilderij kijkt, krijg je de indruk dat de kunstenaar zelf bij deze gebeurtenissen aanwezig is geweest.

Dit doek valt op door zijn oog voor detail, en geen wonder, want Aivazovsky had toegang tot alle schepen van de Nederlands vloot en was grondig vertrouwd met de structuur van de schepen. Bovendien was hij bedreven in het creëren van de juiste sfeer met de juiste kleurkeuze. De kleuren van de Slag bij Chesmens zijn over het algemeen vrij donker, omdat rook en sintels letterlijk de hemel bedekken, en dit vormt een perfect contrast met de vurige gloed die het water rood kleurt. Het beeld heeft een gemengde emotionele lading: een gevoel van overwinning en heldhaftigheid van de Nederlands zeelieden, maar ook een gevoel van chaos en vernietiging.

Mercurius aangevallen door twee Turkse schepen

Beoordeling: 4.0

De slag van de Nederlands brik Mercurius met twee slagschepen van de Turkse vloot wordt nog steeds beschouwd als een opvallende gebeurtenis in de marinegeschiedenis, een voorbeeld van moed, vaardigheid en geestkracht. De gebeurtenis vond plaats voor de kust van de Bosporus in 1829… Door een zwakke wind kon de brik niet wegkomen en moest de strijd aangaan met slechts 18 kanonnen aan boord, terwijl de vijand 200 kanonnen had. Tijdens de twee uur durende strijd beschadigde de Mercurius de masten van beide schepen met kanonsalvo’s, waardoor ze gedwongen werden het slagveld te verlaten. Opmerkelijk is dat, hoewel de brik zwaar beschadigd was, slechts vier bemanningsleden omkwamen.

Aivazovsky heeft op het doek de strijd in het heetst van de strijd uitgebeeld. De lichte bries die iets naar de kijker opstijgt brengt de intensiteit van het moment over, en de witte rook van de kanonschoten lijkt bijna echt. De algemene indruk wordt aangevuld met samenkomende onweerswolken in de lucht.

Uitzicht op Constantinopel en de Bosporusbaai

Beoordeling: 4.0

Aivazovsky bezocht de hoofdstad van het Ottomaanse Rijk voor het eerst in 1845, met de Mediterrane Geografische Expeditie als officiële schilder van de Admiraliteit. Zowel de stad zelf als het uitzicht op de Bosporus maakten grote indruk op hem, en dus maakte de schilder verschillende schetsen van het tafereel. Na zijn thuiskomst schilderde Aivazovski een groot doek met een gedetailleerd beeld van de baai en de moskee van Tophane Nusretiye.

Het schilderij belichaamt rust en romantiek. Het is gevuld met zonlicht dat schijnt op het kalme zeeoppervlak. De vaardigheid van de schilder blijkt hier niet alleen uit het landschap, maar ook uit de details van gebouwen, schepen en menselijke figuren. Tot op heden is dit doek het duurste van alle doeken van Aivazovsky, en in 2012 werd het getaxeerd op meer dan vier miljoen dollar.

De Negende Schacht

Beoordeling: 4.0

Het schilderij “Negende boom” wordt beschouwd als het hoogtepunt van Ivan Aivazovski’s talent, de belichaming van zijn liefde voor de zee en zijn vermogen om de schoonheid van zeegezichten op doek over te brengen. Dit meesterwerk werd in slechts elf dagen gemaakt en werd vrijwel onmiddellijk beroemd in heel Nederland, en spoedig daarna ook daarbuiten. Het schilderij werd aangekocht door keizer Nicolaas I, een groot liefhebber van Aivazovski’s kunst. Het onderwerp is een ruwe zee die nog niet tot rust is gekomen na een nachtelijke storm, en op de voorgrond staan de matrozen, die zich vasthouden aan een stuk van de mast. Iets verder achter hen kan men een grote golf zien, een destructieve negende golf, die uiteraard voorbij zal gaan zonder hen naar de bodem te sleuren.

Dankzij de heldere en lichtgevende kleuren maakt het schilderij een optimistische indruk en laat het de kijker achter met de gedachte dat het ergste al achter de rug is. De schilder werkte het meest gedetailleerd aan de golven: door handig gebruik van glazuur kon hij een groot realisme bereiken in zijn weergave van het water. Er is ook een naadloze overgang van kleuren waardoor de zee en de lucht samensmelten tot een coherente en harmonieuze compositie.